این اقلیت یک نفره

وبلاگ شخصی علی امامی نائینی

این اقلیت یک نفره

وبلاگ شخصی علی امامی نائینی

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «رسانه» ثبت شده است

چرا رفتن به گالری های هنری حال نمی دهد ؟

                                                            یا

                                                         ایده هایی درباره نوعی دیگر نمایش آثار هنری


یک گالری را در سطح شهر تصور کنید، موسیقی ملایمی در حال پخش است، شما وارد آنجا می شوید و ممکن است با شیرینی و چایی یا نوشیدنی دیگری مورد استقبال قرار بگیرید. حالا وقت آنست که نشان بدهید از هنر چیزی سرتان می شود، به تریتب جلوی تک تک آثار قدری می ایستید و سپس دادنه دانه هر کدام را برانداز می کنید و به حرکت ملایم و روشنفرکانه تان ادامه می دهید. آخر کار کمی در فضا چرخ می زنید و شاید به این فکر می کنید که آیا مجاز هستید باز هم شیرینی بردارید یا خیر، ممکن است هزار سال یکبار، بحث هنری در آنجا دربگیرد و شما بتوانید در آن شرکت کنید، اما عموما چنین نیست و اگر اینچنین شود بحث ها یا ستایش صرف است یا تخریب های بی دلیل. پس عملا راهی ندارید که از گالری خارج شوید. تبریک می گویم شما اکنون تجربه هنری خود را ارتقا دادید و از هنر معاصر سرزمین خود پشتیبانی کرده اید!
مرحله بعدی رفتن به موزه است، موزه جای خوبی نیست، از این نگاه که وقتی تاریخ اشیا و مصرفشان به پایان رسیده می برنشان موزه. پس وقتی آثار افتخارآمیز فرهنگی مان جای جای موزه ها را اشغال کرده این بدان معنی است که آن ها دیگر در زندگی مان نیستند، دوره شان تمام و موزه شده اند و حالا باید به موزه رویم تا مرثیه ای برای چیزهای از دست رفته مان بخوانیم. از آنجایی که هیچکس از شیون یا ستایش های بلند و بالا زنده نشده است مار را یاد شعر زیبایی می اندازد که می خواند "  اون که رفته دیگه هیچوقت نمیاد ...". اگر این بدبینی نسبت به فعل "موزه شدن"  را کناری بنهیم و به نحوه ی قرارگیری آثار روی دیواری سفید موزه ها با آن نور موضعی شان نگاهی بیاندازیم تا در مفهوم و سازکار موزه ها سرکی بکشیم بازهم می توان حرف هایی درباره اش زد. بیایید به این فکر کنیم که چه آثاری قرارست در موزه ها از انبارها خارج شود و به نمایش درآیند، کدامشان بهترست دیده نشوند و ترتیبی که این آثار به نمایش در می آید چگونه است؟ آیا جای یک اثر همیشه همانجاست یا خیلی راحت در فصل بعدی آثار جابه جا یا حتی به جاهای دیگر فروخته می شود؟ موزه به عنوان جایی برای کسب درآمد و جذب توریسم چه چیزهایی را فدا می کند و چه چیزهایی را فدا می کند تا چه چیزهایی را  بخرد؟ آیا نه اینست که رویکرد امروزی موزه ها مکانی برای گذران وقت و لیژر است ؟ نه اینکه سرگرمی بد باشد اما تکلیف هنر چه می شود ؟ جمله هست که می گوید اگر انسان چیزی را نفهمد انکارش می کند . چه آثاری باید دیده شوند تا بازدیدکننده بیاورند و چه آثاری دیگر هیچوقت رنگ دیوار را نمی بیند ؟
سال 1922، البرت برنز مرحوم، شیمی دان ثروتمندی که بعد از خوش اقبالی اقتصادی در کشف دارویی به نام ارگیرول ،هنوز در پی یادگیری و خدمت بود و چنین نقدهایی در رابطه با نمایش آثار هنری را در ذهن داشت. او شروع به یادگیری هنر و جمع آوری کلکسیون دستچین شده ای از آثار مدرن هنری کرد که اکنون ارزش مجموعه ی او را بالغ بر بیست و پنج میلیارد دلار تخمین زده شده است . برنز نمی خواست مانند موزه ها از جمع آوری آثار هنری سود ببرد یا مثل گالری ها محیط صلب و خشکی برای تماشای آثار هنری بسازد. برخورد او با هنر، برخوردی فلسفی و به گونه ای فرهنگی بود، او مفهوم مجموعه داری و موزه را به کلی تغییر داد و موسسه ای با نام خود در ایالت پنسیلوانیا تاسیس کرد که هدفش آموزش و ترویج هنر در محیط گرم و آرام بود که آثار هنری فرای هر ترتیب و منطقی به نسبت محیط با اشیا و لوازم جان تازه می گرفت. خبری از دیوارهای سفید و تک تابلو روی دیوارها نبود. هر یک از تابلوها بنا به فرآیندی خلاق یا زیباشناسی خاصی کنار دیگری نشسته بود و اتمسفری منحصر بفرد و گرمی را خلق کرده بود.



نحوه ی نمایش آثار نقاشی در بنیاد برنز


چه ایده‌ی جالبی که قطعیت تک اثر را دور بی اندازیم یا برای مدتی نادیده بگیریم و به‌جای آن فضایی بسازیم که سراپا هنر باشد. وقتی‌که شمایل‌های عجیب‌وغریب پیکاسو جان می‌گیرند، روی دیوارها حرکت می‌کنند و شروع به گفتگو با پستچی ریشویی می‌شوند که ونگوگ کشیده است. البرز برنز هنر را خوب فهمیده بود، هنر جریان سیالی است که احساس را می‌انگیزد و قدری انسان را به فکر و کنجکاوی وامی‌دارد. از سرنوشت بنیاد می توانم در یادداشتی دیگر سخن بگویم اما اگر دفعه ی دیگر در گالری یا موزه ای احساس خوبی نداشتید یا فکر کردید درهای هنر و معرفت با خیره ماندن به تابلوها رویتان باز نمی شود درباره ی چیزهایی که گفتم قدری بیاندیشید .


پ.ن : در جهت شفاف سازی عنوان دوم  ، ممکن است دلیل حال نکردن ما با هنر به نمایش درآمده سلیقه ی شخصی باشد یا نگاه متفاوت ما نسبت به موضوع اثر که این در حیطه ی بحث نبود بلکه فقط خواستم نگاهی اتمسفر فضای نمایشگاه داشته باشم.

اهمیت راهیابی فردی

                           یا

                         یکی بیاد راه رو بذاره جلو پای این آقا خوشبخت بشه بره ...


اول بگذارید بگویم چرا فکر می کنم نمی توان از روی نسخه های که به صورت پیشفرض برایمان نوشته اند، زندگی خوب و با کیفیتی داشته باشیم. منظورم بیشتر دانشگاه است یا فلان تدبیری که فلان فامیل یا آشنا انجام داده و اکنون ثروتمند شده و ما می خواهیم با استفاده از همان روش مراتب ترقی و سعادت را یکی در میان بپریم و در این میان فکر می کنیم بسیار زرنگ تشریف داریم. این نسخه های پیشفرض برای من یا شما نوشته نشده است بلکه برای خیل عظیمی از آدم ها گوناگون نوشته شده، سر و ته اش زده شده و انقدر ساده سازی و آبکی شده که هم بتوان آن را روی من اجرا کرد هم روی یک آدم دیگر که اصلا ربطی به من ندارد. جالبی قضیه اینجاست که این نسخه ها ادعا می کنندکه اگر به تمام توصیه هایش تن در دهم ،چه من، چه آن نفر دیگر به کمال سعادت خواهیم رسید.اما چطور ممکن است؟ خوب من که از اول گفتم که در سیستم های پیشفرض از آنجایی که هیچ وقعی به شخصیت ، ماهیت وجودی و ظرافت های شخصیتی ما نمی گذارد ،ماندن در آن عین حماقت است چه برسد به اعتماد به آن. البته عمومیت یافتن روش های شغلی همه گیر و حتی شلوغی دانشگاه ها باعث شده که جمعیت عظیمی از مردمی که دنبال سعادت هستند به آنها هجوم آورد و خوب، از آنجایی که به قول معروف دست درش زیاد است، حتی اگر سعادت شما را تامین کند و قرار باشد جیب هایتان را پر از پول کند، انقدر جمعیت داوطلبان زیاد شده که سعادت و پول تقسیم بر تعداد آنها می شود و عملا وضعیت شما تغییر نخواهد کرد.

خوب پس چه کار باید کرد؟ نه دانشگاه برویم، نه خودمان را در بازار کار خراب و داغان کنیم. پس مگر راه دیگری وجود دارد؟ در جواب باید بگویم بله. به یاد دیالوگ معروف پرویز پرستویی بیافتید که می گفت به تعداد آدم ها راه هست برای رسیدن به خدا. صدرصد همین طور است و به نظرم هر کسی که در گوشه ای که می نالد به خاطر اینست که نسخه ی پیشفرض را بر راهی که فکر می کرده است مایه ی خوشبختی اوست ترجیح داده است. اول از همه ازتان می خواهم که هوشیار باشید و زود تحت تاثیر حرف های سایرین قرار نگیرید، به نظرم بهتر است اصلا تحت تاثیر چیزی قرار نگیرید و خودتان صحت آرا و نظرات دیگران را ابتدا با منطق خود و سپس با جستجو آزمایش کنید. فرض کنید چقدر در تبلیغات تلویزیونی درباره راه های مهاجرت و روش هایش صحبت می شود و یا کشور بخصوصی برای مهاجرت نشان داده میشود، با سواحل زیبا و خانم های برهنه ای که کنار استخر راه می روند و شما را به وقت گذاری باهشان دعوت می کنند. خوب در اینجا برای یک ذهن زودباور اتفاق های زیادی می افتد، اول آنکه فکر می کند به این بنگاه ها می تواند اعتماد کند و دوم فکر می کند باید برود در همین کشور که در کنار استخرها زنان زیبا در حال می گساری دارد. استاندارهایش پایین آمده، می گوید هرجا بهتر از اینجا و گول می خورد. خیلی از جوانان را دیدم که دوست دارند برای ادامه تحصیل مهاجرت کنند و می روند می نشینند پای صحبت های چندنفر که خودشان هنوز ایرانند یا آدم هایی که ربطی به رشته شان ندارند. می نشینند تا برایشان تصمیم بگیرند بروند کدام کشور، کی بروند؟ با ارشد برای دکترا یا از دبیرستان برای لیسانس؟ بعد تلویزیون را روشن می کنند و مرد و کت و شلورای را می بینند که مردم را از آمدن به آمریکا منصرف می کند و می گوید غیرممکن است. در شبکه ی دیگر می گوید بیایید ببرمتان ترکیه. مرتب از اینور و آنور اطلاعات از منابع غیرمعتبر و سطحی دریافت می کند و آخر از لج فلان فامیل که رفته فلان کشور، او عزم می کند که برود آن یکی. بعد بهش توصیه می کنند که آن کشوری که می خواهی بروی به فلان رشته نیاز دارد و او که هیچ چیز برایش مهم نیست همان رشته را انتخاب می کند به همین راحتی، تصمیم مهم زندگی اش را گرفت و حالا قرارست برود خارج تا شب ها در بار مست کند و عکس میهمانی هایش را بعدا اشتراک گذاری کند.

دوستی دارم که می‌خواست/خواهد برود استرالیا، اما حاضر نبود که در سایت‌های رسمی دانشگاه‌ها شرایط مهاجرت دانشجویی را چک کند اما حاضر بود برود ساعت‌ها با یک مشاور مهاجرتی صحبت کند تا او نسخه‌ای عالی برای رفتن مطمئن و بی بروبرگشت برایش تهیه کند. همیشه، همه دنبال یک نسخه می‌گردند تا موبه‌مو انجام دهند و سعادتشان را تضمین کنند. این نسخه نیست، اگر کسی نسخه دارد می‌خواهد جیب شمارا خالی کند و بعد به‌سادگی شما بخندد. بحران مالی چگونه شروع شد؟ بانک‌های کوچک گفتند اگر پول کافی برای سرمایه گذاری ندارید ، بیایید خانه‌هایتان را سرمایه‌گذاری کنیم و به همین راحتی خوشبختتان کنیم، حالا همه‌ی آن مردمان زودباور که بعضا بیش از پنجاه سال سن دارند بعد از عمری کار و زحمت  بی‌خانمان شده‌اند و حتی در چادر زندگی می کنند . کلام را با این عبارت تمام می‌کند که در این دنیای بوقلمون، هیچ‌چیز مفت نیست و کسی نسخه‌ی خوشبختی شمارا در جیب ندارد!